
Ekologiczne środki czystości
Pradawne środki czystości powstawały wyłącznie z naturalnych surowców jak popiół, oliwa zmieszana z piaskiem czy glina. Pierwsze mydła były produkowane z tłuszczów zwierzęcych oraz roślin wytwarzających pianę (mydlnica). Era naturalnych detergentów skończyła się wraz z odkryciem w XIX wieku przez Michela-Eugenego Chevreula chemicznej struktury tłuszczów. Pierwszy syntetyczny środek czystości został wyprodukowany w 1916 roku przez niemieckiego chemika Fritza Gunthera. Od tego momentu przemysł sztucznych detergentów zaczął rozwijać się w szaleńczym tempie. Na szczęście w ciągu ostatnich lat coraz mocniej zarysowuje się trend do stosowania produktów bardziej przyjaznych ludziom i środowisku.
Z tego artykułu dowiesz się:
-
Czym ekologiczne środki czystości różnią się od konwencjonalnych produktów?
-
Jak ekologiczne środki czystości wpływają na środowisko naturalne?
Czym charakteryzują się konwencjonalne detergenty?
W składzie konwencjonalnych detergentów do sprzątania czy prania ubrań często pojawiają się szkodliwe związki w tym:
- triklosan,
- amoniak,
- fosforany,
- formaldehyd,
- reaktywne związki chloru,
- środki pianotwórcze MEA, DEA i TEA,
- fenole,
- laurylosiarczan sodu,
- silne konserwanty,
- syntetyczne substancje zapachowe,
- wybielacze optyczne.
Te substancje są co prawda dopuszczone do stosowania w środkach czystości, ale część z nich może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie człowieka. Niejednokrotnie to konwencjonalne środki czystości są powodem wielu problemów jak:
- obniżenie odporności,
- alergie skórne,
- infekcje górnych dróg oddechowych,
- podrażnione błony śluzowe.
Najbardziej toksyczne dla człowieka składniki konwencjonalnych środków czystości to:
- Benzeny, ftalany i formaldehydy, które występują najczęściej w odświeżaczach powietrza. Związki te mają silne działanie rakotwórcze oraz zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia chorób wątroby.
- Syntetyczne substancje zapachowe, które stanowią pochodną ropy naftowej. Związki te są odpowiedzialne za silne reakcje alergiczne.
- Związki chloru, które są najbardziej szkodliwe dla układu oddechowego.
- Wodorotlenek sodu, który w dużej ilości może powodować poparzenia i rany.
- Rozjaśniacze optyczne powszechnie używane w proszkach do prania i środkach piorących. Wykazują właściwości toksyczne i powodują podrażnienia skóry.
- Zmiękczacze występujące przede wszystkim w płynach do płukania. Zawierają w składzie octan benzylowy i pentan. To związki uznawane za jedne z najbardziej niebezpiecznych substancji domowego użytku.
Wszystkie te składniki mogą znaleźć się nawet w jednym, stosowanym na co dzień środku czystości. Pomimo pięknego zapachu i skutecznego działania kryje on w sobie wiele niebezpiecznych dla zdrowia człowieka związków.
Ekologiczne środki czystości – czym różnią się od konwencjonalnych produktów?
Ekologiczne środki czystości to produkty, które ulegają pełnemu rozkładowi i wytwarzane są w sposób mający minimalny wpływ na środowisko naturalne. Bazują na surowcach pochodzenia naturalnego, które są pozyskiwane z odnawialnych źródeł. Cały proces produkcji eko detergentów odbywa się zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Ponadto producenci dużą wagę przykładają także do opakowania, które podobnie jak produkt ma cechować się wysoką biodegradowalnością lub możliwością recyklingu.
Na opakowaniach ekologicznych środków czystości można znaleźć informacje dotyczące procentowego udziału składników pochodzenia naturalnego oraz braku szkodliwych i niebezpiecznych dla organizmu związków chemicznych. Producenci priorytetowo traktują bezpieczeństwo produktów dla środowiska oraz konsumentów.
Do produkcji ekologicznych środków czystości najczęściej wykorzystywane są następujące składniki:
- Mydło
Wytwarzane z tłuszczów zwierzęcych lub roślinnych. Obecnie bardziej popularne są mydła produkowane na bazie olejów roślinnych. Wynika to z faktu, że zabijanie zwierząt jest źle postrzegane przez większość konsumentów. Mydło wykazuje bardzo dobre właściwości piorące, czyszczące i odplamiające. Można je zatem stosować w ekologicznych produktach do prania oraz preparatach czyszczących.
- Kwas cytrynowy, mrówkowy, octowy i mlekowy
Związki te mają bardzo dobre właściwości wybielające i odkamieniające. Dlatego można je znaleźć w składzie żelu do toalet, płynie do szyb czy ekologicznym środku do czyszczenia łazienek czy kuchni.
- Soda oczyszczona (wodorowęglan sodu)
Ma właściwości wybielające, utrwala kolory, odplamia, odrdzewia, czyści oraz usuwa nieprzyjemne zapachy. Soda jest stosowana w odplamiaczach oraz ekologicznych produktach czyszczących.
- Substancje ścierne
To przede wszystkim glinki (kaolin), które skutecznie usuwają nawet zaschnięte zanieczyszczenia, ślady mydła czy osady wapienne.
Najczęściej wykorzystywany jest olejek z drzewa herbacianego i olejek pomarańczowy. Substancje te wykazują właściwości czyszczące i antybakteryjne, a także nadają ekologicznym środkom czystości przyjemny zapach.
- Enzymy
Obniżają temperaturę procesów prania i czyszczenia. Poszczególne enzymy mogą usuwać konkretne rodzaje zabrudzeń. Wykazują także właściwości regenerujące włókna pranych tkanin. Enzymy pomagają chronić kolory ubrań.
- Kultury bakterii
Przeważnie są wykorzystywane w ekologicznych preparatach do przydomowych oczyszczalni ścieków.
Dlaczego warto stosować ekologiczne detergenty?
Stosowanie ekologicznych środków czystości ma wiele zalet. Podstawową jest prosty i czytelny skład. Większość producentów tego typu preparatów rzetelnie informuje, jakie substancje znajdują się w płynach, proszkach do prania oraz innych detergentach. Takich danych często brakuje na etykietach konwencjonalnych produktów.
Największe zalety ekologicznych środków czystości:
- Prosty skład bazujący na naturalnych i bezpiecznych dla zdrowia składnikach.
- Brak w składzie szkodliwych związków w tym formaldehydu, wybielaczy optycznych, fosforanów, konserwantów, sztucznych substancji zapachowych itp.
- Nie zawierają surowców pozyskanych z martwych zwierząt.
- Zarówno produkt, jak i opakowanie są biodegradowalne, a tym samym przyjazne dla środowiska.
- Przyjemny, naturalny zapach.
- Nie powodują podrażnień skóry.
- Nie wywołują łzawienia oczu, szczypania w gardle czy duszności.
- Często są opakowane w szkło lub papier spełniające założenia idei zerowaste.
Naturalne środki czystości – jaki jest ich wpływ na środowisko naturalne?
Ekologiczne środki czystości są przyjazne dla środowiska naturalnego. Ich skład sprawia, że bio detergenty są bezpieczne także dla alergików, kobiet w ciąży oraz seniorów. Nie powodują podrażnień gardła, oczu i nosa czy nieprzyjemnego uczucia drapania i pieczenia skóry.
Konwencjonalne środki czystości jak mydło, proszek do prania, płyn do szyb czy podłóg to tzw. związki powierzchniowo-czynne. Wpływają one na zmniejszenie napięcia powierzchniowego wody. Środki czystości mają usunąć zabrudzenia, które ciężko jest wyeliminować mechanicznie. Warstwa brudu szczelnie przylega do podłoża i wymaga zastosowania silnie rozpuszczających środków. Te z kolei stwarzają ogromne zagrożenia dla całej planety.
Celem stosowania ekologicznych środków czystości jest poprawa stanu środowiska naturalnego i wyeliminowanie skutków nadmiernego użycia preparatów chemicznych.
Eko detergenty pomagają zapobiegać następującym procesom:
- Eutrofizacja wód
To wzrost żyzności wód spowodowany wysokim stężeniem fosforu i azotu, które wraz ze ściekami trafiają do zbiorników wodnych. Początkowy etap tego procesu jest na pozór korzystny dla środowiska naturalnego. Niestety przekroczenie pewnej granicy destabilizuje równowagę biologiczną i doprowadza do silnego zakwitu wód, rozwoju glonów i planktonu oraz ograniczenia populacji wielu gatunków wodnych. Fitoplankton pokrywający powierzchnię wody pobiera dużą ilość tlenu i hamuje dostęp naturalnego światła do głębszych warstw. W konsekwencji zatrzymaniu ulegają naturalne procesy wzrostu i rozwoju roślin oraz egzystencja zwierząt.
- Degradacja gleb
Problem wynikający w głównej mierze z zanieczyszczenia powietrza, kwaśnych deszczów oraz stosowania sztucznych nawozów. Stosowanie ekologicznych środków czystości redukuje ilość szkodliwych związków wpływających na skład wody, która przedostaje się do obiegu.
- Zanieczyszczenie odpadami z plastiku
Ekologiczne środki czystości składają się z biodegradowalnych związków. Dodatkowo większość z nich ma także opakowanie, które ulega szybkiemu rozkładowi. Wiele opakowań ekologicznych środków czystości może być ponownie przetworzona i wykorzystana. To redukuje ilość odpadów trafiających na wysypiska.
Ekologiczne środki czystości – jak wybrać dobrej jakości eko detergenty?
Ekologiczne środki czystości cieszą się coraz większą popularnością. Wzrasta też ich dostępność na sklepowych półkach. Producenci odpowiadają na potrzeby konsumentów i wprowadzają na rynek nowe detergenty. W tej chwili można je kupić nawet w popularnych drogeriach sieciowych. Duży wybór przyczynia się także do obniżenia cen. Jednocześnie należy zachować szczególną ostrożność przy wyborze tego typu środków. W dalszym ciągu na rynku pojawia się wiele produktów, które tylko z nazwy są BIO lub EKO.
Podczas zakupu ekologicznych środków czystości warto przestrzegać następujących zasad:
- Sprawdź skład kupowanych środków. Jeżeli producent podaje na etykiecie wszystkie substancje użyte do wytworzenia detergentu, to bez problemu ocenisz, czy jest on ekologiczny.
- Wybieraj ekologiczne środki czystości tych producentów, którzy uzyskali certyfikaty ECOCERT, ICEA, Ecolabel, BDIH, Astma Allegri. To gwarancja, że dany detergent jest ekologiczny i bezpieczny dla Ciebie oraz środowiska. W osobnym artykule na blogu szczegółowo omawiamy certyfikaty ekologicznych kosmetyków i środków czystości.
- Szukaj produktów wegańskich oraz środków czystości, które nie są testowane na zwierzętach. Wybieraj produkty oznaczone jako Vegan lub Cruelty free.
- Zwróć uwagę na konserwanty, które zostały użyte do produkcji środka czystości. Sprawdź, czy zapach jest efektem działania olejków eterycznych, czy substancji pochodzenia syntetycznego.
- Sprawdź rodzaj opakowania. Jeśli jest plastikowe, to zweryfikuj rodzaj tworzywa. Dowiedz się, czy opakowanie będzie się nadawało do recyklingu.
- Uważaj na cenę produktu. Pamiętaj, że wytwarzanie ekologicznych środków czystości jest bardziej wymagające. Koszty produkcji są wyższe ze względu na zastosowanie wyłącznie naturalnych surowców. Dlatego ekologiczne środki czystości zawsze będą nieco droższe od konwencjonalnych preparatów.
Jak zrobić samodzielnie naturalne środki czystości?
Wiele osób wątpi w skuteczność ekologicznych środków czystości. Dobrym sposobem, aby potwierdzić ich działanie, jest samodzielne przygotowanie tego typu preparatu. Zamiast używać konwencjonalnych produktów, które zawierają duże ilości niebezpiecznych związków, warto poszukać ekologicznej alternatywy. Sprawdź, jak w prosty sposób przygotować:
- ekologiczny płyn do czyszczenia powierzchni,
- ekologiczne środki do czyszczenia łazienki,
- ekologiczne środki czystości do kuchni.
Do przygotowania ekologicznego płynu czyszczącego potrzebny jest:
- ocet, który pełni rolę wybielacza oraz skutecznego środka usuwającego tłuszcz, a także dezynfekuje powierzchnię, usuwa pleśń oraz pomaga pozbyć się plam i nieprzyjemnych zapachów,
- boraks, czyli alkaliczna sól mineralna, która ma silne właściwości czyszczące,
- woda,
- naturalne olejki eteryczne, które pozostawiają przyjemny zapach oraz wykazują właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybiczne.
Aby otrzymać ekologiczny środek czystości, należy wymieszać podane składniki w następujących proporcjach:
- 2 łyżki octu spirytusowego,
- 2 łyżeczki boraksu,
- 2 szklanki wody,
- 3 krople olejku lawendowego,
- 3 krople olejku herbacianego lub innego ulubionego.
Po wymieszaniu płyn trzeba wlać do atomizera. Środek najlepiej rozpylać bezpośrednio na czyszczoną powierzchnię i przecierać mokrą szmatką.
Do czyszczenia sanitariatów najlepiej użyć mieszaniny sody oczyszczonej (1/2 szklanki) oraz 2-3 łyżek octu spirytusowego. Taki preparat sprawdzi się także w walce z kamieniem. Do czyszczenia lustra można użyć 1 łyżeczkę octu wymieszanego w 2 szklankach ciepłej wody. Brudne fugi łatwiej odświeżyć za pomocą papki przygotowanej z sody oczyszczonej i wody, która aplikuje się szczoteczką do zębów. Do skutecznej walki z pleśnią najlepiej wykorzystać środek przygotowany z 1/2 szklanki wody i 4 łyżek octu.
Aby usunąć kamień z czajnika, najlepiej zagotować w nim wodę z opakowaniem kwasku cytrynowego. Do czyszczenia naczyń ze stali szlachetnej należy używać soku z cytryny. Soda oczyszczona lub zmielona kawa skutecznie pochłonie nieprzyjemne zapachy w lodówce. Ekologiczny płyn do mycia naczyń można przygotować, używając:
- sok z 3 cytryn,
- 1,5 szklanki wody,
- 1 szklankę soli,
- szklankę białego octu.
Składniki trzeba wymieszać i zagotować aż do zgęstnienia.
Nasz świat praktycznie tonie w odpadach. Musimy zmagać się z rosnącym zanieczyszczeniem, kwaśnymi deszczami czy uprawami na skażonych glebach. Używanie konwencjonalnych środków czystości to dodatkowe narażanie organizmu na negatywny wpływ szkodliwych związków chemicznych. W efekcie rośnie ryzyko rozwoju chorób układu oddechowego oraz nowotworów. Ekologiczne środki czystości to bezpieczne i przede wszystkim skuteczne preparaty, dzięki którym można utrzymać idealny porządek w domu. Ich skład nie ma negatywnego wpływu na zdrowie, a sam produkt i opakowanie są w 100% biodegradowalne. Ekologiczne środki czystości to doskonały wybór i wyraz troski o przyszłość naszej planety.