Opinie o Nas
do kasy suma: 0,00 zł
Producenci
 

biosklep.com.pl Reviews with ekomi-pl.com

Witaminy – czym są i jaką rolę odgrywają w organizmie?

Witaminy to związki organiczne, które są niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia wielu procesów metabolicznych. Jednocześnie nie spełniają one w organizmie funkcji budulcowej ani energetycznej. Część witamin jest produkowana przez organizm. Niestety przeważnie w niewystarczających ilościach. Dla utrzymania optymalnego poziomu witaminy muszą być zatem dostarczane z pożywieniem oraz w formie suplementów.

Witaminy spełniają funkcję regulacyjną. Oznacza to, że działają jako biokatalizatory procesów metabolicznych, które zachodzą w komórkach. Bez tych związków prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu byłoby niemożliwe. Witaminy stanowią składnik enzymów i koenzymów. Dzięki swoim właściwościom ich działanie często przypomina hormony. Niektóre grupy witamin (A, C i E) wykazują właściwości antyoksydacyjne. Dzięki temu wspomagają organizm w walce ze szkodliwymi wolnymi rodnikami.

Nie znaleziono produktów spełniających podane kryteria.

Witaminy – podstawowe kryteria podziału

Badania nad witaminami charakteryzują się bardzo dużą dynamiką. Obecnie w przypadku samej witaminy B wyróżniamy aż jej 13 odmian. Niektóre z nich, jak witamina B12 czy niacyna, występują nawet w sześciu postaciach. Witaminy to związki charakteryzujące się bardzo zróżnicowanym składem. Ze względu na kryterium rozpuszczalności dzielimy je na rozpuszczalne w wodzie
(witamina B, C, PP, kwas foliowy) i rozpuszczalne w tłuszczach (witamina A, D, E i K).

Witaminy rozpuszczalne w wodzie

Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane przez organizm. Mogą swobodnie przemieszczać się w obrębie wszystkich tkanek. Ich nadmiar jest wydalany z moczem. Organizm człowieka wykazuje duże zapotrzebowanie na witaminy rozpuszczalne w wodzie. Według specjalistów należy je przyjmować często i w małych ilościach. Wtedy organizm przyswaja je dużo efektywniej. Witaminy rozpuszczalne w wodzie pełnią funkcję koenzymów i kofaktorów licznych układów enzymatycznych. Uczestniczą w metabolizmie cukrów, tłuszczów oraz białek. Mają swój udział w gospodarce mineralnej organizmu.

  • Witamina B1, czyli tiamina jest potrzebna do prawidłowego funkcjonowania mózgu, serca, mięśni i nerwów. Przekształca tłuszcze, węglowodany i białka w energię, przez co wpływa na metabolizm energetyczny.

  • Witamina B2 wpiera funkcje przeciwutleniające organizmu. Jest niezbędna dla utrzymania odpowiedniej kondycji błon śluzowych, skóry, włosów i paznokci. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz immunologicznego.

  • Witamina B3 bierze udział w metabolizmie energetycznym. Przekształca spożywane produkty w energię. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie mózgu i obwodowego układu nerwowego. Reguluje poziom cukru i cholesterolu.

  • Witamina B5 (kwas pantotenowy) przekształca żywność w energię. Pomaga w rozkładzie tłuszczów, węglowodanów i białka. Uczestniczy w wielu reakcjach chemicznych zachodzących w organizmie.

  • Witamina B6 (pirydoksyna) bierze udział w tworzeniu koenzymów. Ułatwia także metabolizm białek. Wspiera enzym wykorzystywany do tworzenia neuroprzekaźników oraz transportu tlenu. Pomaga w regulacji działania układu nerwowego. Ma udział w zapobieganiu niedokrwistości.

  • Witamina B7 (biotyna, witamina H) wpływa na dobrą kondycję włosów, skóry i paznokci. Wspiera gospodarkę glukozową i pomaga niwelować objawy neuropatii. Ma korzystny wpływ na metabolizm.

  • Witamina B12 (cyjanokobalamina) pomaga utrzymać neurony i komórki krwi w dobrej kondycji. Wspiera produkcję czerwonych krwinek, co obniża ryzyko anemii.

  • Kwas foliowy odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu krwiotwórczego i nerwowego. Jego odpowiedni poziom jest bardzo ważny szczególnie w okresie planowania ciąży. Wspomaga prawidłowy rozwój płodu.

  • Witamina C jest potrzebna do syntezy kolagenu. Ma także działanie przeciwutleniające. Oddziałuje na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Pomaga zapobiegać chorobom układu krążenia, problemom w stadium prenatalnym oraz schorzeniom oczu.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są magazynowane w tkance tłuszczowej. Proces ich wydalania nie przebiega ta łatwo jak w przypadku poprzedniej grupy. Nadmiar witamin rozpuszczalnych w tłuszczach może być toksyczny. Organizm przyswaja je dużo łatwiej w obecności tłuszczu z pożywienia.

  • Witamina A wspomaga wzrost komórek. Ma wpływ na funkcje odpornościowe organizmu. Oddziałuje na rozwój płodu oraz pomaga zapobiegać zwyrodnieniom plamki żółtej w oku. Jest ważnym antyoksydantem neutralizującym wolne rodniki.

  • Witamina D ma kluczowe znaczenie dla wykorzystania przez organizm wapnia i fosforu. Wspomaga utrzymanie kości w dobrym stanie i zachowanie pełni funkcji układu odpornościowego. Szczególnie ważna w okresie dziecięcym, w fazie rozwoju kości i zębów.

  • Witamina E nazywana jest witaminą młodości. Ma właściwości antyoksydacyjne. Bierze udział w ochronie lipidów. Działa ochronnie na błony komórkowe.

  • Witamina K bierze udział w kaskadzie krzepnięcia krwi poprzez uszczelnienie naczyń krwionośnych. Ma działanie antybakteryjne, przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgrzybiczne.

Witaminy – przyczyny występowania niedoborów w organizmie?

Przyczyny niedoboru witamin mogą być bardzo zróżnicowane. Jedną z najważniejszych jest oczywiście nieodpowiednie odżywianie. W praktyce odpowiada za to:

  • Mało urozmaicona dieta złożona z niewielkiej ilości powtarzających się produktów, która znacznie ogranicza wachlarz witamin dostarczanych do organizmu.

  • Dieta eliminacyjna, której założeniem jest wyrzucenie części produktów z planu żywienia. Na przykład w menu wegańskim nie ma możliwości dostarczenia w pożywieniu witaminy B12, ponieważ występuje ona wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego.

  • Niewłaściwe przechowywanie i obróbka żywności, które obniżają zawartość witamin w danym produkcie. Czynnikami o negatywnym wpływie mogą być promienie słoneczne, dostęp tlenu, temperatura i obróbka termiczna. Produkty zawierające witaminy rozpuszczalne w wodzie są bardziej narażone na utratę cennych związków podczas gotowania.

Awitaminoza, czyli niewystarczająca podaż witamin prowadzi do hipowitaminozy, której efektem są zaburzenia przemian metabolicznych w organizmie. W zależności od niedoboru konkretnej witaminy mogą wystąpić zaburzenia funkcjonowania określonych układów.

Witaminy – objawy niedoboru w organizmie

Niedobory witamin leżą u podstaw rozwoju wielu schorzeń. Dlatego warto zwracać uwagę na pierwsze sygnały świadczące o awitaminozie. Objawy różnią się w zależności od rodzaju brakującej witaminy.

  • Witamina A

Pierwszymi objawami jej niedoboru jest łamliwość włosów i paznokci, rogowacenie skóry dłoni oraz stóp, przesuszenie skóry, a także trądzik. Długotrwały niedobór może prowadzić do kurzej ślepoty, zmiękczenia rogówki oraz zespołu suchego oka.

  • Witamina B1

Objawy jej braku to przede wszystkim pogłębiające się uczucie zmęczenia, kłopoty z koncentracją, oczopląs, przyspieszona akcja serca, obrzęki kończyn, biegunka, wymioty oraz utrata łaknienia. W ostrej formie awitaminoza może wywołać chorobę beri-beri. Na niedobory witaminy B1 są szczególnie narażone osoby spożywające alkohol, który powoduje jej rozkład.

  • Witamina B2

Objawy niedoboru witaminy B2 to przede wszystkim pogorszenie ostrości wzroku, łzawienie, pieczenie lub zaczerwienienie oczu i uczucie piasku pod powiekami.

  • Witamina B3 (niacyna, PP)

Niedobory tej witaminy powodują chorobę skóry o nazwie pelagra (rumień lombardzki). Pierwszymi symptomami jej deficytu jest zmniejszenie tolerancji na zimno, biegunka oraz otępienie.

  • Witamina B5

Główne objawy niedoboru to skurcze nóg, sztywność i bóle mięśni oraz stawów, wypadanie włosów, łysienie, zmiany skórne, zaburzenia wzroku, pękanie skóry w kącikach ust, osłabienie, zmęczenie, a także omdlenia.

  • Witamina B6

Jej niedobory są rzadkością i mogą powodować egzemę, łojotokowe zapalenie skóry, wysypkę, swędzenie oraz wiele innych zaburzeń dermatologicznych. Brak witaminy B6 może prowadzić do anemii, depresji oraz zaburzeń neurologicznych.

  • Witamina B7

Niedostateczna ilość prowadzi do stanów zapalnych i przebarwień skóry, bólów mięśniowych, ograniczenia apetytu, uczucia zmęczenia, zaburzeń lękowych, a także halucynacji.

  • Witamina B12

Jej ostry niedobór powoduje anemię megaloblastyczną. Pierwszymi symptomami braku witaminy B12 są osłabienie, zawroty głowy, pogarszająca się koncentracja, bladość, utrata apetytu i zaburzenia smaku. Ponadto może pojawiać się osłabienie kości prowadzące do osteoporozy.

Niedobory kwasu foliowego mogą przyczyniać się do rozwoju wad cewy nerwowej płodu, które przybierają formę bezmózgowia, przepukliny mózgowej czy rozszczepu kręgosłupa. Niski poziom kwasu foliowego zwiększa ryzyko poronienia, odklejenia łożyska oraz niskiej masy „urodzeniowej” noworodka.

  • Witamina C

Przewlekłe niedobory mogą powodować rozwój szkorbutu. Pierwsze objawy niedostatecznej ilości witaminy C to osłabienie, utrata apetytu, obrzęk kończyn, rozpulchnienie dziąseł i obniżenie wydolności fizycznej.

  • Witamina D

Symptomy jej niedoboru to zapalenie spojówek, stany zapalne skóry, osłabienie i obniżenie odporności. W bardziej zaawansowanych stanach pojawiają się objawy ze strony układu kostnego. Przedłużające się niedobory witaminy D u dzieci mogą prowadzić do krzywicy.

  • Witamina E

Objawy niedoboru to anemia, zmęczenie, rozdrażnienie, kłopoty z koncentracją, pogorszenie widzenia, zaburzenia neurologiczne, wypadanie włosów, podatność na infekcje oraz bolesność mięśni, która przechodzi w ich zanik.

  • Witamina K

Pierwszymi objawami jej niedoboru są trudności w gojeniu się nawet niegroźnych ran. Permanentny deficyt może prowadzić do osłabienia mineralizacji kości oraz rozwoju nowotworów.

Witaminy

Witaminy – gdzie występują poszczególne rodzaje?

Niestety nie ma jednego produkty, który byłby w stanie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na wszystkie witaminy. Dlatego tak ważna jest zbilansowana dieta oraz suplementacja, które pozwalają uniknąć występowania groźnych niedoborów. Oto, gdzie można znaleźć poszczególne rodzaje witamin:

  • Witamina A występuje w serze, żółtku, tuńczyku, marchwi, liściach brokułu, jarmużu i szpinaku, a także w dyni oraz moreli.

  • Witamina B1 występuje w produktach pełnoziarnistych, roślinach strączkowych (soczewica, zielony groszek), wieprzowinie, jajach, szpinaku, mleku, pomarańczach, drożdżach, rybach i orzechach.

  • Witamina B2 znajduje się w grzybach, jajkach, serze, mleku, mięsie, migdałach, płatkach zbożowych, soczewicy oraz kokosach.

  • Witamina B3 znajduje się w mięsie (drób, wołowina), rybach (łosoś, tuńczyk), orzechach oraz ziarnach zbóż.

  • Witamina B5 w dużych ilościach występuje w pełnych ziarnach i jajkach, a także awokado, mleku, drobiu, słodkich ziemniakach, grzybach oraz jogurtach.

  • Witamina B6 występuje w drobiu, orzechach, ziemniakach, bananach, awokado oraz roślinach strączkowych.

  • Witamina B7 znajduje się w orzechach włoskich, wątróbce, drożdżach i mące sojowej.

  • Witamina B12 występuje w mięsie, jajkach, rybach i nabiale.

  • Kwas foliowy występuje w warzywach, ryżu, soi, żółtkach jaj, kiełkach pszenicy, szpinaku, szparagach, soczewicy, rzepie, soku pomarańczowym, cykorii oraz fasoli.

  • Witamina C znajduje się w owocach aceroli oraz róży, pietruszce, papryce, pomarańczach, kiwi, truskawkach, grejpfrutach, czarnej porzeczce, pomidorach, brokułach i szpinaku.

  • Witamina D występuje w rybach, jajkach i nabiale. Do jej wytworzenia w organizmie niezbędna jest ekspozycja na światło słoneczne.

  • Witamina E jest pozyskiwana z olejów roślinnych, orzechów, kokosów, awokado, soi, jeżyn, ryb, a także produktów pełnoziarnistych.

  • Witamina K znajduje się w brokułach, szpinaku, awokado oraz sałacie.

Witaminy - czy można je przedawkować?

Bardzo dużo mówi się o niedoborach witamin oraz ich uzupełnianiu. Dlatego też część osób nie zdaje sobie sprawy, że te cenne dla organizmu związki można także przedawkować. Takie zjawisko ma w nauce nazwę hiperwitaminozy. Pomimo że cały czas mówimy o substancjach mających pozytywny wpływ na organizm, to jednak przedawkowanie może okazać się dla niego bardzo niekorzystne. Rozwiązaniem problemu jest zbilansowana dieta, unikanie monotonii żywieniowej i właściwe stosowanie suplementów diety.

Czym jest hiperwitaminoza?

Hiperwitaminoza to stan oznaczający, że w organizmie znajduje się większe stężenie określonych związków, niż jest on w stanie zmetabolizować i wykorzystać. Ludzki organizm nie ma zdolności magazynowania witamin w celu późniejszego wykorzystania. Hiperwitaminoza dotyczy zazwyczaj witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K). Wynika to z faktu, że związki te są gromadzone w tkance tłuszczowej. Organizm nie wydala ich nadmiaru z moczem. Oczywiście przedawkowanie może także dotyczyć witamin rozpuszczalnych w wodzie. Na szczęście pozbycie się ich z organizmu jest dużo prostsze.

Jak usuwany jest nadmiar witamin z organizmu

W przypadku zbyt dużego stężenia witamin w organizmie ich nadmiar jest magazynowany w wątrobie. Jeżeli taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, to po kilku tygodniach może dojść do uszkodzeń w obrębie tego organu. Czasem zagrożone mogą być także inne organy. Nie dzieje się tak w każdym przypadku. Na przykład witamina E cechuje się niską toksycznością w momencie przedawkowania. Naturalnie występuje ona w migdałach, orzechach i olejach. Nawet kilkudziesięciokrotne przekroczenie zalecanej dawki dziennej w większości przypadków nie powoduje wystąpienia objawów zatrucia. Oczywiście nie należy sprawdzać tego w praktyce.

Witaminy – jak dostarczyć je do organizmu?

Podstawowym źródłem witamin powinna być zbilansowana dieta złożona z pełnowartościowych posiłków. Plan żywienia musi uwzględniać optymalne ilości składników energetycznych, budulcowych, odżywczych i regulatorowych. Ich ilość należy dobierać indywidualnie, uwzględniając przy tym:

  • wiek,

  • płeć,

  • rodzaj wykonywanej pracy,

  • aktualny stan zdrowia,

  • profil metaboliczny.

Ogromne znaczenie ma korzystanie z żywności funkcjonalnej, która nie tylko odżywia, ale także dostarcza do organizmu cenne substancje w tym witaminy, nienasycone kwasy tłuszczowe, probiotyki i prebiotyki, sterole oraz błonnik pokarmowy. Przykładem żywności funkcjonalnej są płatki owsiane, oleje, jogurty zawierające żywe kultury bakterii, kapusta kiszona, otręby o dużej zawartości błonnika, jajka.

W okresach wzmożonego zapotrzebowania na witaminy warto sięgnąć po odpowiednie suplementy diety w postaci tabletek lub płynu. Dostarczają one potrzebne składniki w skoncentrowanej formie. Uzupełniają zbilansowaną dietę i pozwalają pokryć zapotrzebowanie organizmu na związki decydujące o jego prawidłowym funkcjonowaniu.

Zaloguj się
Nie pamiętasz hasła? Zarejestruj się
Zamów telefoniczne
8:00 - 15:00
727 810 800
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium