Czekolada BIO

Wysokiej jakości czekolada uznawana jest za królową zdrowych słodyczy. Mało kto potrafi przejść obok niej obojętnie. Nie potrzebuje krzykliwych opakowań, zbędnych dodatków, ani żadnych polepszaczy, by wprost zachwycać. Jej smakowanie angażuje wszystkie zmysły – kusi atrakcyjnym wyglądem, zniewalającym aromatem, charakterystycznym trzaskiem łamanej tabliczki, aksamitną konsystencją i tym jedynym w swoim rodzaju smakiem…

Chcąc najpełniej cieszyć się przyjemnością płynącą z jedzenia czekolady, należy sięgać po wyroby pochodzące z właściwych źródeł. Ziarna kakaowca wyhodowane bez szkody dla środowiska przez odpowiedzialnych plantatorów, oferują pełnię substancji odżywczych i bogactwo zmysłowych doznań. Jak wybrać odpowiednią tabliczkę i jakie są ich rodzaje? Czy czekolada jest zdrowa? Która jest lepsza – mleczna czy z orzechami? Odpowiedzi na te oraz kilka innych pytań, a także garść ciekawostek czekają pod produktami.

Spis treści: 

• Jak wybrać dobrą czekoladę?

• Dobry skład czekolady to podstawa

• Czekolada gorzka

• Czy gorzka czekolada jest zdrowa?

• Czekolada z orzechami

• Czekolada bez cukru

• Czy gorzka czekolada pomaga schudnąć?

• Czekolada mleczna

• Czekolada biała – tradycyjna, wegańska i keto

• Czy czekolada jest bezglutenowa?

• Czekolada w kuchni – gorzka, mleczna, biała, a może różowa?

• Czy czekolada może się zepsuć?

• Czekolada - podsumowanie

• Ciekawostki o czekoladzie

Jak wybrać dobrą czekoladę?

Sklepowe półki wprost uginają się od rozmaitych słodkości. Wiele supermarketów poświęca czekoladzie całe alejki, oferując wybór przyprawiający klientów o zawrót głowy. Tabliczki małe i duże, czekolady białe, mleczne, ciemne, a nawet różowe, szeroki wachlarz marek oraz nieograniczony katalog smakowych kompozycji… By nie zagubić się w kolorowym gąszczu łakoci, a przy tym uniknąć rozczarowania, warto poznać kilka pomocnych wskazówek i posiłkować się nimi podczas kolejnych zakupów.

Dobry skład czekolady to podstawa

Ciekawe opakowania i wyraziste barwy jako pierwsze przyciągają wzrok, jednak to, co bardziej istotne, kryje się na spodniej stronie tabliczki. W przypadku czekolady, ale też wielu innych wyrobów, należy kierować się zasadą "mniej, znaczy więcej" – krótka lista składników wysokiej jakości pozytywnie świadczy o produkcie, gwarantując korzyści płynące z jego spożywania. Dobra ciemna czekolada bazuje na trzech głównych filarach, są to miazga kakaowa, tłuszcz kakaowy oraz cukier. Ewentualną resztę mogą stanowić dodatki smakowe – bakalie, przyprawy, nadzienia itp. Sytuacja ma się bardzo podobnie również w kwestii białych tabliczek, z tą różnicą, że nie zawierają one miazgi kakaowej.

Wiedząc już, co posiada w swoim składzie zdrowa czekolada, na jakie składniki nie ma w nim miejsca? Po pierwsze syrop glukozowo-fruktozowy, jako tańszy zamiennik bardziej wartościowych cukrów. Jego spożywanie w dużych ilościach podwyższa ryzyko zapadnięcia na cukrzycę typu 2, powoduje otyłość, wywołuje zaburzenia pracy wielu narządów, a także przyspiesza starzenie się organizmu. Kolejnym czarnym charakterem na liście jest zastępujący korzystne tłuszcze – utwardzony olej palmowy. Nie dość, że zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, to jeszcze stanowi niezwykle nieetyczny ze środowiskowego punktu widzenia produkt. Ostatnim w niechlubnej trójce jest polirycynooleinian poliglicerolu E476 – półsyntetyczny emulgator i stabilizator, pozwalający szybko otrzymać zadowalającą konsystencję czekolady (która powinna być efektem wysokiej jakości składników i odpowiedniego procesu przetwórczego). Jego nadmierne spożycie może powodować uszkodzenia nerek oraz wątroby.

Dobry skład czekolady to podstawa. O tym, czy zostanie uznana za smaczną – decydują w dużej mierze osobiste preferencje. Warto poznać różne jej rodzaje, spróbować rozmaitych wariantów, w tym także nieoczywistych kompozycji – i dopiero wtedy wybrać swoją ulubioną.

Czekolada gorzka

Spośród innych tabliczek czekoladę gorzką wyróżnia wysoka zawartość kakao – od 70 do nawet 99 procent. To najzdrowsza postać tego aromatycznego produktu. Podobnie jak w przypadku kawy – czysta, prosta kompozycja ma wierne grono swoich entuzjastów, zdolnych odnaleźć i docenić subtelne różnice ukryte w pojedynczych kęsach. Oczywiście konsumenci mają do wyboru także wyroby z dodatkami – słodkimi, a także wytrawnymi.

Gorzkie czekolady mylone są często z deserowymi, jednak istnieje między nimi istotna różnica. Te drugie cechuje niższa zawartość kakao, pomiędzy 30 a 70 procent. To właśnie one najczęściej znajdują zastosowanie w cukiernictwie, m.in. jako baza do produkcji pralinek.

Czy gorzka czekolada jest zdrowa?

Ekologiczna gorzka czekolada to samo zdrowie. Zawiera wiele minerałów, przede wszystkim magnez, żelazo, potas, a także witaminy z grupy B i K. Jest również źródłem cennych flawonoli i polifenoli, korzystnie wpływających na funkcjonowanie układu nerwowego oraz pracę mózgu. To jednak nie wszystko! Na co jeszcze pomaga czekolada? Otóż: 

• Wspiera serce, zapobiega powstawaniu zakrzepów krwi, obniża ryzyko wystąpienia zawału,

• stymuluje powstawanie i odnowę neuronów, poprawiając zapamiętywanie, skracając czas reakcji oraz ułatwiając koncentrację,

• pomaga regulować poziom cukru we krwi, zapobiegając cukrzycy typu 2 i insulinooporności,

• działa przeciwstarzeniowo i antynowotworowo,

• redukuje poziom cholesterolu,

• poprawia nastrój, działa antydepresyjnie, pomaga się zrelaksować i złagodzić objawy odczuwanego stresu,

• wywołuje uczucie większej sytości po posiłkach, wspomagając odchudzanie,

• poprawia jakość snu,

• łagodzi kaszel i objawy astmy – dzięki zawartej z niej teobrominie,

• działa przeciwbiegunkowo. 

Dobroczynne właściwości kakaowej tabliczki zdaje się potwierdzać wiek Jeanne Calment – uznawanej za najdłużej żyjącą osobę w historii. Zmarła pół roku po obchodach 122 urodzin i swoją długowieczność przypisywała m.in. czekoladzie, której jadła prawie kilogram tygodniowo!

Czekolada z orzechami

Czekolada z orzechami to smakowite i wartościowe połączenie. Na świecie występuje wiele gatunków orzechów (oraz rozmaitych innych plonów zaliczanych do ich grona) – laskowe, włoskie, pistacje, ziemne, nerkowce, kokosowe, migdały, pini… Stanowią zdrowy i pożywny produkt, zawierający białko, cenne minerały, witaminy i tłuszcze. Pozytywnie wpływają na pracę mózgu, układu krążenia, a także piękny wygląd skóry. Sumując te walory z dobroczynnymi właściwościami czekolady, można otrzymać wyjątkowo bogaty smakołyk. Dodatkowo zestawienie kremowej słodkiej czekolady z lekko słonymi akcentami chrupiących orzechów, tworzy niesamowity efekt. Przepadają za nim łasuchy na całym świecie, a producenci smakowitych tabliczek oraz kremów kanapkowych doskonale o tym wiedzą!

Czekolada bez cukru

Czekolada bez cukru jest uważana jako zdrowa dietetyczna słodycz. Biały cukier jedzony w nadmiarze szkodzi – to powszechna w dzisiejszym świecie wiedza. Chcąc uzyskać słodki smak przekąski, lepiej wybrać jego zdrowsze zamienniki – miód, cukier trzcinowy, syrop daktylowy lub pozyskiwany z agawy. Czasem jednak konieczna staje się eliminacja wszystkich kalorycznych i posiadających wysoki indeks glikemiczny dodatków – czy trzeba wtedy pożegnać się z czekoladą? Na szczęście – nie!

W sklepach ze zdrową żywnością bez problemu można kupić wysokiej jakości czekoladę bez cukru – z dodatkiem niskokalorycznych lub posiadających zerową wartość energetyczną słodzików, np. stewią. Bezpiecznie mogą sięgać po nią osoby z zaburzeniami glikemii, walczące z nadwagą lub borykające się z kandydozą. Taka tabliczka oferuje niezmieniony smak ulubionej przekąski oraz szereg wartości odżywczych bez balastu zbędnych kalorii.

Czekolada bez cukru to również świetny produkt dla dzieci. Zdrowe słodziki takie jak ksylitol czy erytrol mają dobroczynny wpływ na stan uzębienia – zapobiegają tworzeniu się płytki bakteryjnej, a także powstawaniu próchnicy.

Czy gorzka czekolada pomaga schudnąć?

Jedzenie słodyczy kojarzy się raczej z przyczyną pojawienia się dodatkowych kilogramów niż sposobem na ich zrzucenie. Co ciekawe, podczas odchudzania nie trzeba rezygnować ze wszystkich słodkości, a dodatkowo zachowanie w diecie zdrowych łakoci, pomoże z sukcesem i dobrym samopoczuciem przejść przez proces redukcji wagi. Najlepsza na diecie będzie (oczywiście jedzona z umiarem) gorzka czekolada wysokiej jakości. Zawarte w niej substancje zapobiegają gwałtownym wahaniom cukru we krwi oraz napadom tzw. wilczego głodu. Kakao zwiększa również uczucie sytości i poprawia nastrój, zmniejsza zatem podatność na podjadanie, zwłaszcza to wywołane złym humorem towarzyszącym walce z nadmiernymi kilogramami.

Czekolada mleczna

Mleczna czekolada to taka, która oprócz podstawowych składników, jakimi są miazga kakaowa, tłuszcz i cukier, zawiera też mleko w proszku. Ilość kakao obecnego w tabliczce jest znacznie niższa niż w wariancie gorzkim – oscyluje pomiędzy 25 a 50%. Ta wersja czekolady wciąż oferuje mnóstwo dobroczynnych składników, jednak dostarcza również większej ilości kalorii. Mleczna czekolada to ogromny zastrzyk energii – spora dawka węglowodanów stanowi wsparcie podczas intensywnej pracy umysłowej lub wysiłku fizycznego, nie obciążając zbytnio przewodu pokarmowego. Oprócz tego pozwala obniżyć poziom odczuwanego stresu oraz pozytywnie wpływa na nastrój.

Głównie na korzyść mlecznej czekolady przemawiają jej smak i aksamitna konsystencja. Rozpływająca się w ustach słodycz nie potrzebuje dodatków, choć i takie wersje mają szerokie grono swoich wielbicieli, zwłaszcza wśród dzieci. Delikatność i kremowość można jednak uzyskać również bez mleka. To świetna wiadomość dla osób cierpiących na nietolerancję laktozy. Ciekawostką na rynku czekolad są tabliczki wegańskie. Oferują one walory bardzo podobne do tradycyjnych mlecznych łakoci, jednak powstały na bazie napojów roślinnych np. mleka kokosowego lub ryżowego.

Czekolada biała – tradycyjna, wegańska i keto

Biała czekolada tworzy wyjątkowo udane kompozycje z wanilią, kokosem, migdałami oraz owocami jagodowymi. Oprócz słodyczy posiada charakterystyczną lekkość, a wręcz ulotność. Nieobecność brązowego kakao w jasnej tabliczce sprawia, że niektórzy (niesłusznie) wykluczają ją z grona prawdziwych czekolad. Smakołyk powstający na bazie masła kakaowego oferuje szereg walorów. Pozytywnie wpływa na nastrój, stymulując produkcję serotoniny, zawiera witaminę K i E, a także redukuje stres. Substancje zawarte w białej czekoladzie wspierają pracę układu nerwowego, poprawiają pamięć oraz pomagają regulować wydzielanie insuliny.

Co ciekawe – biała czekolada może stanowić produkt wegański, jak również wpisujący się w rozmaite sposoby odżywiania. Nowoczesne marki stawiają na innowacyjne rozwiązania, pozwalające osiągnąć zdumiewające efekty. Tabliczka bazująca na ekologicznym tłuszczu kakaowym, miąższu kokosa, erytrolu i błonniku akacjowym to jednocześnie przepyszny produkt, wybór odpowiedni dla osób wykluczających nabiał z codziennego menu oraz znakomity deser spełniający wymogi diety ketogenicznej.

Czy czekolada jest bezglutenowa?

Wśród tabliczek leżących na sklepowych półkach przyciągają wzrok czekolady bezglutenowe. Znając podstawowy skład standardowej tabliczki i wiedząc, że gluten powiązany jest ze zbożami, czy takie oznaczenie nie jest zbędne? Problemem w tym wypadku nie są substancje bazowe, ale proces przetwórczy. Często zakłady produkcyjne dzielą swoją przestrzeń na sekcje poświęcone różnym wyrobom. Oprócz tabliczek czekolady równolegle powstają np. batony, ciastka lub płatki śniadaniowe. Ryzyko jest niewielkie, jednak możliwość zanieczyszczenia glutenem to realny scenariusz, stąd producenci mają obowiązek informować o tym konsumentów. Cierpiąc na celiakię, warto zatem sięgać po tabliczki oznaczone symbolem przekreślonego kłosa, gwarantującego czystość linii produkcyjnej – aby nic nie zepsuło słodkiej chwili przyjemności.

Czekolada w kuchni – gorzka, mleczna, biała, a może różowa?

Chociaż wysokiej jakości czekolada stanowi samodzielnie doskonały deser, może stać się dodatkowym atutem smakowitych potraw. Rozpuszczona w kąpieli wodnej efektownie udekoruje ciasta i torty różnymi odcieniami bieli, brązu lub różem, doda nuty słodyczy zdrowym owsianym ciasteczkom czy batonikom, otuli praliny lub ozdobi wiórkami lody, bitą śmietanę lub puszyste kremy. Idealnie nadaje się również do zatapiania w niej świeżych owoców – truskawek, borówek, cząstek pomarańczy… Można nadziewać nią francuskie rogaliki, maślane bułeczki, polewać naleśniki i gofry.

Czekolada doskonale współgra też z wytrawnymi potrawami. Świetnie sprawdzi się w aksamitnych sosach towarzyszących kaczce, wołowinie lub dziczyźnie. Korzystnie komponuje się z grzybami oraz serami pleśniowymi, a także udanie podkreśla smak grillowanych warzyw.

Czy czekolada może się zepsuć?

Znaleziona czasem w ciemnym kącie spiżarni tabliczka czekolady to nie lada niespodzianka. Marnowanie żywności stanowi ogromny problem dzisiejszego świata, dlatego u wielu osób w tej sytuacji pojawia się pytanie – wyrzucić do kosza czy jednak zjeść? To zależy. Każdy przeterminowany produkt może być niebezpieczny dla zdrowia, dlatego takie kuchenne znalezisko należy najpierw dokładnie obejrzeć. Jeśli zapach i wygląd tabliczki nie budzą zastrzeżeń – powinna być bezpieczna. Gorzkie czekolady o prostym składzie bez nadzienia lub owoców znacznie wolniej się psują i zazwyczaj są zdatne do spożycia jeszcze przez kilka miesięcy po zalecanym terminie.

Czasem, na długo przed wyznaczoną datą ważności, po rozpakowaniu okazuje się, że pokrywa ją biały nalot. Nie jest to w żadnym wypadku sygnał o zepsuciu czekolady, a jedynie o niewłaściwym jej przechowywaniu. Tabliczki czekolady powinny być składowane w miejscach o niskiej wilgotności, zabezpieczonych przed bezpośrednim oddziaływaniem promieni słonecznych, w temperaturach nie wyższych niż 18 stopni Celsjusza. Jeśli warunki te są zaburzone, może dojść do powolnego roztopienia się czekolady i jej ponownego zastygania – wtedy właśnie pojawia się biały nalot. Nie jest on raczej szkodliwy, lecz psuje wygląd i smak wyrobu.

Nawet taki produkt wciąż jednak można wykorzystać. Wystarczy rozpuścić felerną tabliczkę w kąpieli wodnej i użyć jej do domowych wypieków np. brownie lub muffinek. Nada się także jako polewa do ciasteczek, naleśników lub innych deserów.

Czekolada - podsumowanie

Jedzenie czekolady to przyjemność angażująca wszystkie zmysły. Pozwala cieszyć oczy klasycznymi tabliczkami w odcieniach od porcelanowej bieli aż po głęboki brąz, ale też małymi arcydziełami przygotowywanymi przez mistrzów cukierniczych na specjalne okazje.

Charakterystyczny trzask towarzyszący dzieleniu smakołyku na mniejsze kawałki może mieć różny charakter – dźwięk wyraźny i ostry świadczy o wysokiej zawartości kakao, natomiast bardziej miękki odgłos charakteryzuje grupę wyrobów mlecznych o wyższej zawartości tłuszczu. Aromatu czekolady nie sposób pomylić z żadnym innym – otula, odpręża i wywołuje uśmiech na twarzy. Bogactwo wyboru dodatków oferuje aksamitną gładkość lub zaskakującą chrupkość, nuty owocowe, karmelowe czy korzenne. Oczywiście o czekoladzie można z przyjemnością mówić, pisać i czytać godzinami, jednak zdecydowanie najlepiej jej spróbować! 

Ciekawostki o czekoladzie

• 12 kwietnia obchodzony jest w Polsce Dzień Czekolady? To okazja, którą koniecznie należy uczcić, sięgając po smakowitą tabliczkę!

• od niedawna można skosztować całkowicie naturalnej, różowej (zwanej też rubinową) czekolady? Tabliczki "ruby" wytwarzane są z unikalnych odmian kakaowca, uprawianych w Brazylii, Ekwadorze oraz na Wybrzeżu Kości Słoniowej.

• największa na świecie wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa tabliczka czekolady ważyła 13852,71 kg? Stworzyła ją w 2007 roku firma Hershey z okazji obchodów 100-lecia istnienia marki.

• mleczna czekolada z całymi orzechami stanowi jeden z najczęściej wybieranych rodzajów tabliczki? Jest szczególnie popularna jako niewielki słodki upominek, lubiany przez dzieci i dorosłych.