Kwas foliowy jest syntetyczną formą witaminy B9. Ze względu na źle skomponowaną dietę obecnie wiele osób cierpi na niedobory tego związku. W przyrodzie kwas foliowy występuje w formie folianów. Witamina B9 nie jest syntetyzowana przez organizm, dlatego należy ją dostarczać z pożywieniem oraz w formie suplementów. Podstawową różnicą pomiędzy kwasem foliowym a folianami jest wchłanialność z przewodu pokarmowego. Pierwsza z tych form przyswaja się lepiej. Foliany zawarte w warzywach i owocach wykazują niższą biodostępność ze względu na obecność związków ograniczających ich wchłanianie. Ponadto związki te są bardzo wrażliwe na obróbkę termiczną i promieniowanie UV.
Według badań foliany z pożywienia przyswajają się w 50-80%. W przypadku syntetycznej witaminy B9 wskaźnik ten wynosi 100%. Po wchłonięciu w organizmie kwas foliowy jest przekształcany do 5-metylotetrahydrofolianu, czyli formy aktywnej biologicznie. W tej postaci przenika do komórek oraz pokonuje barierę krew-mózg.
Nie znaleziono produktów spełniających podane kryteria.
Kwas foliowy – jaką funkcję pełni w organizmie?
Podobnie do pozostałych witamin z grupy B kwas foliowy pełni wiele funkcji w organizmie. Najważniejsze z nich to:
Synteza DNA
Kwas foliowy uczestniczy w syntezie nukleotydów, które są wykorzystywane w produkcji DNA. Zbyt niski poziom witaminy B9 może wpływać na zwiększenie ryzyka rozwoju niektórych nowotworów.
Regulacja poziomu homocysteiny
Kwas foliowy obniża poziom homocysteiny we krwi i umożliwia jej przekształcenie do metioniny. Zbyt duże stężenie homocysteiny w organizmie może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych i podwyższenia poziomu złego cholesterolu we krwi. W konsekwencji wzrasta ryzyko rozwoju miażdżycy i zawału mięśnia sercowego.
Wpływ na płodność
Kwas foliowy jest niezbędnym składnikiem do prawidłowego przebiegu procesu spermatogenezy. Niedobór witaminy B9 może prowadzić do problemów z płodnością zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Kłopoty z zajściem w ciążę w szczególności mogą dotyczyć pań, u których stwierdzono mutacje w obrębie genów odpowiadających za metylację kwasu foliowego.
Obniżanie ryzyka niedokrwistości
Niedobory kwasu foliowego zwiększają ryzyko rozwoju niedokrwistości, która jest wywoływana zaburzeniami w dojrzewaniu czerwonych krwinek. W badaniu krwi objawia się ona nie tylko niskim poziomem hemoglobiny, ale także podwyższoną średnią objętością erytrocytu (MCV) i umiarkowaną małopłytkowością.
Wpływ na układ nerwowy
Kwas foliowy jest jednym ze składników, które uczestniczą w syntezie neuroprzekaźników. Witamina B9 jest powiązana z metabolizmem homocysteiny oraz przekształcaniem jej do S-adenozynometioniny. Jej niedobory bardzo często występują u osób z depresją lub chorobą Alzheimera.
Kwas foliowy – dlaczego jest tak ważny w ciąży?
Kwas foliowy ma duże znaczenie w początkowym okresie rozwoju płodu. Przede wszystkim uczestniczy w kształtowaniu się cewy nerwowej, na której bazie rozwija się mózg oraz rdzeń kręgowy. Regularna suplementacja witaminy B9 przez kobiety w ciąży znacząco ogranicza ryzyko wystąpienia zaburzeń rozwojowych płodu jak bezmózgowie czy rozszczep kręgosłupa.
Kwas foliowy powinien być istotnym składnikiem diety także w późniejszym okresie ciąży. Ma wpływ na dobry stan naczyń krwionośnych oraz erytrocytów. W okresie karmienia piersią kwas foliowy jest dostarczany z mlekiem matki do organizmu dziecka. W efekcie stymuluje procesy namnażania komórek w czasie intensywnego wzrostu, a także pomaga zapobiegać rozwojowi niedokrwistości u dziecka.
Kwas foliowy – w jakich produktach jest go najwięcej?
Kwas foliowy występuje w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. To daje pewną łatwość dostarczania witaminy B nawet weganom lub osobom na diecie eliminacyjnej. Bogatym źródłem kwasu foliowego są surowe warzywa liściaste. Dużą zawartość tego cennego związku wykazują także orzechy i ziarna zbóż.
W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego najcenniejszym źródłem witaminy B9 są podroby. Znaczące ilości kwasu foliowego znajdują się także w drożdżach, serach oraz jajach. Niewielką zawartość witaminy B9 wykazują produkty mleczne, mięso, ryby oraz owoce (poza cytrusami).
Zawartość kwasu foliowego w poszczególnych produktach, wyrażona w µg na 100 gramów:
Warto pamiętać, że kwas foliowy jest podatny na działanie czynników zewnętrznych jak promienie słoneczne, temperatura czy tlen. Obróbka termiczna oaz długie przechowywanie może obniżać zawartość folianów o 40-90%. Dlatego produkty zawierające kwas foliowy należy trzymać w ciemnym i chłodnym miejscu.
Kwas foliowy – jakie są objawy i skutki jego niedoboru?
Niedobór witaminy B9 może mieć poważne konsekwencje dla organizmu. Zbyt niskie stężenie kwasu foliowego jest diagnozowane o wiele częściej niż przedawkowanie. Główne objawy niedoboru witaminy B9 to:
zaburzenia mowy i wzroku,
niestabilność chodu,
zaburzenia pamięci i kłopoty z koncentracją,
mrowienie lub drętwienie rąk i nóg,
pogorszenie nastroju przechodzące w stany depresyjne i psychotyczne,
bladość skóry,
przebarwienia płytki paznokciowej,
owrzodzenia jamy ustnej,
osłabienie i zmęczenie,
bóle głowy,
spłycenie oddechu.
Efektem długotrwałego niedoboru kwasu foliowego może być rozwój następujących schorzeń:
niedokrwistość,
wady płodu i poronienia,
choroby układu krążenia jak miażdżyca, udar czy zawał mięśnia sercowego,
zaburzenia układu pokarmowego,
stany zapalne błony śluzowej w jamie ustnej,
osteoporoza.
Kwas foliowy – jakie są skutki przedawkowania?
Zbyt duże stężenie kwasu foliowego również ma negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Nadmiar witaminy B9 maskuje niedobory witaminy B12. W związku z tym może prowadzić do uszkodzeń w obrębie układu nerwowego. Nadmiar kwasu foliowego może powodować:
stany depresyjne,
bezsenność,
ogólne rozdrażnienie,
alergie,
dysfunkcje działania przewodu pokarmowego,
zwiększone ryzyko zachorowania na astmę dziecka w przypadku przyjmowania zbyt wysokich dawek przez kobiety w ciąży.
Kwas foliowy jest rozpuszczalny w wodzie, dlatego ryzyko jego przedawkowania nie jest duże. Nadmiar witaminy B9 jest usuwany z moczem. Niemniej jednak stosowanie wysokich dawek nie jest zalecane szczególnie w przypadku osób starszych, kobiet w ciąży oraz pacjentów nowotworowych.
Pliki cookies i pokrewne im technologie umożliwiają poprawne działanie strony i pomagają nam dostosować ofertę do Twoich potrzeb. Możesz zaakceptować wykorzystanie przez nas wszystkich tych plików i przejść do sklepu lub dostosować użycie plików do swoich preferencji, wybierając opcję "Dostosuj zgody".
W tym miejscu możesz określić swoje preferencje w zakresie wykorzystywania przez nas plików cookies.
Te pliki są niezbędne do działania naszej strony internetowej, dlatego też nie możesz ich wyłączyć.
Te pliki umożliwiają Ci korzystanie z pozostałych funkcji strony internetowej (innych niż niezbędne do jej działania). Ich włączenie da Ci dostęp do pełnej funkcjonalności strony.
Te pliki pozwalają nam na dokonanie analiz dotyczących naszego sklepu internetowego, co może przyczynić się do jego lepszego funkcjonowania i dostosowania do potrzeb Użytkowników.
Te pliki wykorzystywane są przez dostawcę oprogramowania, w ramach którego działa nasz sklep. Nie są one łączone z innymi danymi wprowadzanymi przez Ciebie w sklepie. Celem zbierania tych plików jest dokonywanie analiz, które przyczynią się do rozwoju oprogramowania. Więcej na ten temat przeczytasz w Polityce plików cookies Shoper.
Dzięki tym plikom możemy prowadzić działania marketingowe.