Koenzym Q10 – co to takiego?

Koenzym Q10 jest związkiem, który występuje naturalnie w błonach komórkowych ludzi, zwierząt i roślin. Przede wszystkim jest obecny w wewnętrznej błonie mitochondrium i pełni funkcję ważnego antyoksydantu oraz nośnika elektronów w łańcuchu oddechowym. Koenzym Q10 uczestniczy w wytwarzaniu energii komórkowej. Jest niebiałkowym nośnikiem migrującym między błonowymi kompleksami enzymatycznymi i odpowiedzialnym za transfer elektronów pomiędzy nimi. Koenzym Q10 transportuje również protony w poprzek błony. Pod względem budowy związek ten przypomina witaminę E i K. Największa ilość koenzymu Q10 występuje w organach, które mają duży wpływ na przemianę materii jak nerki czy wątroba.

Jakie właściwości wykazuje koenzym Q10?

Koenzym Q10 to związek, który ma wiele cennych właściwości:

• wspiera kuracje lecznicze stosowane przy poważnych schorzeniach jak:

  • miażdżyca,

  • cukrzyca typu II,

  • nadciśnienie tętnicze,

  • choroba Parkinsona,

  • niewydolność krążenia,

  • paradontoza,

• wykazuje pozytywne działanie w przypadku uszkodzenia nerwów i nerwobóli występujących w przebiegu neuropatii cukrzycowej,

• pomaga zniwelować zmęczenie i obniżony nastrój u osób ze stwardnieniem rozsianym,

• pozwala zwiększyć sprawność fizyczną u osób cierpiących na dystrofię mięśniową,

• zwiększa poziom ochrony przed tworzeniem się złogów cholesterolu,

• pomaga zwiększyć wydolność fizyczną poprzez redukcję stresu oksydacyjnego i poprawę funkcji mitochondriów,

• wykazuje pozytywne działanie w przypadku wielu schorzeń dotyczących układu krążenia,

• pomaga hamować działanie i niszczyć wolne rodniki,

• wykazuje działanie antyoksydacyjne,

• pomaga zniwelować objawy fibromialgii w tym ból, zmęczenie, tkliwość oraz problemy ze snem,

• pozwala ograniczyć stany zapalne u osób chorujących na astmę,

• pomaga zapobiegać migrenie,

• wspiera ochronę komórek jajowych przed uszkodzeniami oksydacyjnymi,

• pomaga odwrócić związany z wiekiem spadek jakości oraz ilości komórek jajowych,

• pomaga zwiększyć poziom ochrony przeciwutleniającej, co przekłada się na poprawę jakości, aktywności i koncentracji nasienia,

• wspiera funkcje odpornościowe u osób z HIV i AIDS,

• powoduje lepsze dotlenienie i ujędrnienie skóry.

Suplementy z koenzymem Q10 stanowią również cenne wsparcie dla osób aktywnych fizycznie oraz sportowców. Przeprowadzone badania wykazały, że 60-90% osób z chorobami przyzębia wykazuje duże niedobory koenzymu Q10

Przyczyny i objawy niedoboru koenzymu Q10?

Produkcja koenzymu Q10 zmniejsza się po przekroczeniu 35. roku życia, co prowadzi do powstania niedoborów. Zbyt mała ilość tego związku występuje częściej u osób aktywnych fizycznie. Na niedobory koenzymu Q10 narażeni są:

• ludzie zmagający się z przewlekłymi schorzeniami lub wieloma chorobami jednocześnie,

• osoby żyjące na terenach zanieczyszczonych.

Niedobory koenzymu Q10 pojawiają się w wyniku procesów patologicznych jak:

• kardiomiopatia,

• nadciśnienie,

• zatrucie,

• zakażenie,

• niedożywienie,

• długotrwałe zażywanie leków przeciwnowotworowych lub obniżających poziom cholesterolu,

• wystawienie na działanie promieniowania jonizującego.

Najczęstsze objawy niedoboru koenzymu Q10 to:

• obniżenie wydolności pracy serca,

• długotrwałe uczucie zmęczenia,

• spadek odporności i rozwój przewlekłych chorób,

• osłabienie koncentracji,

• pogorszenie pamięci.

W momencie pojawienia się niedoborów tego związku warto sięgnąć po suplementy z koenzymem Q10.

Gdzie występuje koenzym Q10?

Obniżenie stężenia koenzymu Q10 w organizmie wymaga wprowadzenia doustnej suplementacji preparatami ubichinonu lub związkami, które stymulują jego syntezę. Zaliczamy do nich:

• kwas foliowy,

• kwas pantotenowy,

• witaminę B2, B6 i B12.

Oprócz suplementacji warto również wzbogacić dietę o produkty będące wartościowym źródłem koenzymu Q10:

• wołowina,

• wątróbka,

• kurczak,

• szynka wieprzowa,

• tuńczyk,

• śledź,

• pstrąg,

• produkty pełnoziarniste,

• olej rzepakowy,

• czarna porzeczka,

• szpinak,

• brokuł,

• kalafior,

• groch,

• jogurt.

Należy pamiętać, że wysoka temperatura czy dłuższe przechowywanie mają negatywny wpływ na wartość koenzymu Q10. Dlatego produkty zawierające dużo tego związku najlepiej poddawać krótkiej obróbce oraz spożywać je w obecności tłuszczów.

Koenzym Q10 – jakie jest bezpieczne spożywanie?

W celu podniesienia poziomu koenzymu Q10 niezbędne jest jego długotrwała suplementacja. Najlepiej, jeśli będzie ona połączeniem odpowiednio zbilansowanej diety uzupełnionej preparatami zawierającymi ten związek. Aktualnie brak jest oficjalnych danych dotyczących rekomendowanego spożycia koenzymu Q10. Według ekspertów bezpieczna ilość to 60 mg/dzień. Na rynku dostępnych jest jednak wiele suplementów o wyższej zawartości (90, 100, a nawet 150 mg).

Podczas stosowania suplementów z koenzymem Q10 trzeba pamiętać, aby przyjmować je bezpośrednio po posiłkach zawierających tłuszcze (olej, przetwory mleczne, mięso). Badania wykazały, że związek ten wyjątkowo dobrze wchłania się w połączeniu z lecytyną sojową. Dlatego wiele suplementów z koenzymem Q10 zawiera ją w składzie.

Suplementy z koenzymem Q10 należy przyjmować przez minimum 4 tygodnie. Optymalne wyniki można osiągnąć przy stosowaniu przez przynajmniej 3 miesiące.

Preparaty zawierające koenzym Q10 występują najczęściej w postaci:

• kapsułek,

• kropli,

• tabletek.

Ponadto są dostępne suplementy z koenzymem Q10 do stosowania zewnętrznego na skórę twarzy (serum przeciwzmarszczkowe i regenerujące).

Jakie są skutki uboczne stosowania koenzymu Q10?

Suplementy z koenzymem Q10 są dobrze tolerowane przez większość ludzi. Przyjmowanie preparatów lub produktów spożywczych bogatych w ten związek może u niektórych osób powodować łagodne skutki uboczne. Najczęstsze objawy to:

• rozstrój żołądka,

• utrata apetytu,

• biegunka,

• nudności,

• wymioty,

• alergiczne wysypki skórne,

• spadek ciśnienia krwi.

W większości przypadków podzielenie dziennej dawki preparatu na kilka mniejszych porcji pozwala uniknąć skutków ubocznych.

Badania potwierdzają, że koenzym Q10 jest bezpieczny dla dzieci. Jego suplementacja powinna się jednak odbywać pod kontrolą lekarza. Nie ma także przeciwwskazań do stosowania koenzymu Q10 przez kobiety w ciąży. W okresie karmienia piersią suplementację należy najpierw skonsultować z lekarzem.

Ostrożność podczas stosowania preparatów z koenzymem Q10 powinny zachować:

• osoby przyjmujące leki obniżające ciśnienie,

• osoby przechodzące chemioterapię i przyjmujące leki z grupy środków alkilujących,

• osoby stosujące warfarynę, czyli substancję spowalaniającą proces krzepnięcia krwi.

Lekarze zalecają, aby na 2 tygodnie przed planowaną operacją zaprzestać stosowania koenzymu Q10, ponieważ może on wpływać na kontrolę ciśnienia krwi przed i po zabiegu.

Czy wiesz, że…

…koenzym Q10 został wyizolowany w 1957 roku z mitochondrium mięśnia sercowego wołu? Odkrycia dokonał Frederick L. Crane oraz jego współpracownicy z Uniwersytetu w Wisconsin. Bardzo szybko zauważono, że ten związek występuje w komórkach narządów różnych gatunków zwierząt. Właśnie dzięki temu zyskał on nazwę ubichinon. Koenzym Q10 nazywany jest również witaminą Q10 oraz ubidekarenonem.