Jod jest jednym z mikroelementów, który wchodzi w skład powietrza, gleby oraz żywych organizmów. To pierwiastek chemiczny należący do grupy fluorowców. Jod w przyrodzie występuje w postaci stałej, niebiesko-czarnej substancji krystalicznej. Należy do pierwiastków słabo rozpuszczalnych w wodzie. Jednocześnie dobrze rozpuszcza się w wodnym roztworze jodku potasu. Jest niezbędny dla życia człowieka przede wszystkim ze względu na wytwarzanie hormonów tarczycy (tyroksyny oraz trijodotyrominy).
Więcej o jodzie pod produktami...
Nie znaleziono produktów spełniających podane kryteria.
Hormony tarczycy mają bezpośredni wpływ na:
prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mózgu,
rozwój i działanie układu nerwowego oraz kostnego,
prawidłowy rozwój serca, nerek i mięśni,
regulację procesów wzrostu i dojrzewania komórek,
przemianę materii, a przede wszystkim syntezę białka,
wytwarzanie energii,
przebieg procesu oddychania komórkowego,
utrzymanie prawidłowej temperatury ciała.
Jod wykazuje działanie ochronne w procesach zapalnych i nowotworowych.
Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na jod?
Jod nie jest syntezowany w organizmie, dlatego musi być do niego dostarczany z diety uwzględniającej produkty bogate w ten pierwiastek lub w postaci suplementów z jodem. Jod może być także absorbowany z powietrza (zwłaszcza nad oceanami) przez skórę oraz układ oddechowy. Powszechne jest również stosowanie suplementów z jodem zapewniających optymalną podaż tego pierwiastka.
Normy Instytutu Żywności i Żywienia z 2017 roku określają następujące zapotrzebowanie na jod w zależności od wieku:
dzieci do 5 roku życia – 90 µg,
dzieci w wieku 6-12 lat – 120 µg,
dzieci powyżej 12 roku życia – 150 µg,
dorośli – 150 µg,
kobiety w ciąży – 220 µg,
kobiety karmiące piersią – 290 µg.
Największe ilości jodu znajdują się w morzach i oceanach (ok. 50 µg/l). W wyniku procesu utlenienia jodki dostają się do atmosfery i w formie opadu trafiają do gleby oraz wód. Następnie są czerpane przez rośliny i stają się pokarmem dla ludzi oraz zwierząt. Dlatego też tereny położone w znacznej odległości od wybrzeży (polodowcowe, wysokogórskie) są ubogie w jod. W Polsce największy deficyt tego pierwiastka występuje u osób mieszających w terenach górskich.
Jod – w jakich produktach jest go najwięcej?
Jod jest dostarczany do organizmu w postaci jodków i jodanów występujących w różnych produktach spożywczych. Związki te są wchłaniane głównie w jelicie cienkim oraz częściowo w żołądku. Większość jodu jest wydalana przez nerki. Największą zawartość jodu (w przeliczeniu na 100 gramów produktu) zawiera sól kuchenna jodowana – 2293 µg.
Na liście produktów bogatych w jod znajdują się również:
Polska jest jednym z krajów europejskich należących do obszarów łagodnego i umiarkowanego niedoboru jodu. Z tego względu w naszym kraju wprowadzony został obowiązek jodowania:
soli przeznaczonej do użytku w gospodarstwach domowych w dawce 10-30 mg KI/kg,
odżywek dla niemowląt w dawce 10 µg KI/kg.
Wdrożono również dodatkową suplementację jodu dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią.
Niektóre produkty spożywcze mogą zaburzać prawidłowe wchłanianie jodu. Zaliczamy do nich kalafior, soję oraz kapustę.
Jod – jakie są objawy i skutki niedoboru?
Problem niedoboru jodu może dotyczyć nawet 2 miliardów ludzi na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia uważa go za jeden z głównych czynników wpływających na stan zdrowia całej populacji. Najwięcej osób z niedoborem tego pierwiastka mieszka w Europie.
Główne objawy wynikające z niedoboru jodu to:
brak energii,
uczucie zmęczenia,
bezsenność,
podwyższony poziom cholesterolu,
uczucie chłodu towarzyszące przez cały dzień,
przybieranie na wadze,
suchość skóry, która staje się bardziej podatna na uszkodzenia i zaczerwienienia,
zaburzenia prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego (problemy z koncentracją, nadpobudliwość).
Długotrwały niedobór jodu powoduje powstanie u osób dorosłych tzw. wola, które jest jednym z objawów powiększającej się tarczycy. Narząd ten musi zwiększać swoją objętość, aby móc wchłaniać ten pierwiastek.
Poważne skutki niedoboru jodu to:
upośledzenie funkcji poznawczych,
niedoczynność tarczycy
zaburzenia miesiączkowania,
zwiększone ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu,
zaburzenia rozwoju umysłowego i somatycznego dziecka.
Aby uniknąć groźnych konsekwencji niedoboru, należy stosować suplementację jodu w postaci produktów spożywczych, a także gotowych preparatów czy wody leczniczej.
Jakie są skutki nadmiaru jodu w diecie?
Organizmy większości ludzi tolerują nadmiar jodu. Może on być problemem w przypadku osób z chorobami autoimmunologicznymi tarczycy. Niepożądane objawy mogą się u nich pojawiać nawet w przypadku spożywania zalecanej dawki.
Główne konsekwencje nadmiaru jodu w organizmie to:
nadczynność tarczycy,
nadmierne wydzielanie śluzu w oskrzelach,
wzmożona aktywność gruczołów ślinowych,
zmiany skórne.
Do ostrego zatrucia jodem dochodzi bardzo rzadko. Objawia się ono:
pieczeniem w ustach, gardle i żołądku,
bólami brzucha,
zaburzeniami rytmu serca,
biegunką,
nudnościami i wymiotami,
białkomoczem.
Aby uniknąć konsekwencji nadmiaru tego pierwiastka, należy przyjmować suplementy z jodem ściśle według zaleceń producenta.
Pliki cookies i pokrewne im technologie umożliwiają poprawne działanie strony i pomagają nam dostosować ofertę do Twoich potrzeb. Możesz zaakceptować wykorzystanie przez nas wszystkich tych plików i przejść do sklepu lub dostosować użycie plików do swoich preferencji, wybierając opcję "Dostosuj zgody".
W tym miejscu możesz określić swoje preferencje w zakresie wykorzystywania przez nas plików cookies.
Te pliki są niezbędne do działania naszej strony internetowej, dlatego też nie możesz ich wyłączyć.
Te pliki umożliwiają Ci korzystanie z pozostałych funkcji strony internetowej (innych niż niezbędne do jej działania). Ich włączenie da Ci dostęp do pełnej funkcjonalności strony.
Te pliki pozwalają nam na dokonanie analiz dotyczących naszego sklepu internetowego, co może przyczynić się do jego lepszego funkcjonowania i dostosowania do potrzeb Użytkowników.
Te pliki wykorzystywane są przez dostawcę oprogramowania, w ramach którego działa nasz sklep. Nie są one łączone z innymi danymi wprowadzanymi przez Ciebie w sklepie. Celem zbierania tych plików jest dokonywanie analiz, które przyczynią się do rozwoju oprogramowania. Więcej na ten temat przeczytasz w Polityce plików cookies Shoper.
Dzięki tym plikom możemy prowadzić działania marketingowe.