Opinie o Nas
do kasy suma: 0,00 zł
Blog kategorie
Blog archiwum
nie pon wto śro czw pią sob
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
Blog chmura tagów
Jak rozpoznać żywność ekologiczną i na co zwracać uwagę przy wyborze EKO produktów?
Jak rozpoznać żywność ekologiczną i na co zwracać uwagę przy wyborze EKO produktów?

Jak rozpoznać żywność ekologiczną?

Żywność ekologiczna coraz częściej staje się pierwszym wyborem dla świadomych konsumentów. Rosnący popyt przekłada się na podaż, a tym samym coraz większą ilość produktów eko na sklepowych półkach. Niestety nie w każdym przypadku oferowany asortyment spełnia normy obowiązujące produkty z tej kategorii. Dlatego warto poznać definicję żywności ekologicznej oraz nauczyć się bezbłędnie ją rozpoznawać. 

Z tego artykułu dowiesz się:

Żywność ekologiczna – czym różni się od żywności konwencjonalnej?

Żywność ekologiczna nazywana jest również bio, eko oraz organiczną. Do tej kategorii zaliczamy wysokiej jakości produkty, które są wytwarzane zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. W praktyce oznacza to zastosowanie najkorzystniejszych dla środowiska rozwiązań, które pozwalają na zachowanie wysokiego stopnia bioróżnorodności. W przypadku żywności ekologicznej kontrolowany jest nie tylko produkt końcowy, ale cały proces produkcyjny.

Żywność ekologiczna trafiła na polskie ziemie w 1924 roku za sprawą małżeństwa von Keyserlingk. Zaprosili oni do swojej posiadłości w okolicach Wrocławia doktora Steinera. Był on twórcą biodynamicznej metody gospodarowania. Do powszechnego użytku pojęcie rolnictwa ekologicznego weszło jednak dopiero w latach 80. XX wieku.

Część osób błędnie zakłada, że produkcja ekologiczna narodziła się w czasach prehistorycznych, kiedy człowiek zaczął prowadzić osadniczy tryb życia. Prawdą jest, że nie używano wtedy sztucznych środków chemicznych w celu wspierania rozwoju upraw. Wynikało to jednak z faktu, że w tamtych czasach tego typu substancje jeszcze nie istniały. Specjaliści uważają, że prawdziwe rolnictwo ekologiczne to uprawy zakładane i prowadzone w sposób intencjonalny, a więc świadomie bez użycia środków chemicznych.

Zupełnym przeciwieństwem produktów ekologicznych jest żywność konwencjonalna. Proces jej wytwarzania nie podlega tak ścisłej kontroli. Zadaniem rolnictwa konwencjonalnego jest uzyskanie maksymalnej wydajności produkcji przy minimalnym nakładzie pracy.

Osiągnięcie tego celu jest możliwe dzięki użyciu:

  • pestycydów,

  • węglowodorów aromatycznych,

  • metali ciężkich,

  • azotanów.

Stosowanie pestycydów może mieć wiele skutków ubocznych takich, jak:

  • zanieczyszczenie środowiska,

  • zmniejszenie bioróżnorodności,

  • pogorszenie zdrowia człowieka.

Zakaz używania sztucznych substancji zwalczających szkodniki, chwasty i choroby roślin to główna różnica pomiędzy rolnictwem ekologicznym a konwencjonalnym.

Jakie przepisy obowiązują gospodarstwa produkujące żywność ekologiczną?

Wiele gospodarstw rolnych wykorzystuje organiczne metody produkcji. Jednak nie każde z nich może nazywać się ekologicznym. Rolnictwo ekologiczne podlega regulacjom prawa krajowego i unijnego. Szczegółowe warunki, jakie powinno spełniać takie gospodarstwo, są zapisane w stosownych dokumentach.

Z dniem 1 stycznia 2022 roku weszły w życie nowe przepisy regulujące zasady produkcji ekologicznej na obszarze Unii Europejskiej. Chodzi przede wszystkim o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30.05.2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007. Do tego dokumentu zostały wydane akty delegowane i wykonawcze. Ich pełna treść jest dostępna na stronie https://www.gov.pl/web/rolnictwo/przepisy-unijne.

Nowe Rozporządzenie zastąpiło obowiązujące od blisko 20 lat przepisy, które wymagały dostosowania do dynamicznie rozwijającego się sektora produkcji ekologicznej. Ma ono mieć decydujący wpływ na rozwój rynku produktów ekologicznych, a także na funkcjonowanie rolników, przetwórców, handlowców, jednostki certyfikujące, naukowców oraz konsumentów.

czym jest rolnictwo ekologiczne

Wymienione dokumenty szczegółowo określają metody wytwarzania produktów ekologicznych oraz zasady ich przechowywania. Według przedstawionych w nich założeń rolnictwo ekologiczne powinno:

  • funkcjonować lokalnie,

  • bazować na zasobach odnawialnych,

  • poddawać recyklingowi wszelkie odpady oraz produkty uboczne powstałe w toku produkcji,

  • stosować płodozmian, czyli system gospodarki rolnej chroniący glebę przed wyjałowieniem,

  • zapewniać dobrostan oraz możliwość regularnego ruchu wszystkim zwierzętom w hodowli ekologicznej,

  • zapewniać zwierzętom pożywienie w formie paszy ekologicznej, której przynajmniej 30% musi pochodzić z tego samego gospodarstwa.

Regulacje dotyczące gospodarstw ekologicznych zawierają także listę substancji zakazanych w rolnictwie oraz hodowli ekologicznej. Znajdują się na niej:

  • GMO,

  • nawozy azotowe,

  • hormony,

  • stymulatory wzrostu,

  • antybiotyki stosowane profilaktycznie.

Warto podkreślić, że te substancje są prawnie dozwolone w przypadku żywności konwencjonalnej.

Jakich zasad muszą przestrzegać gospodarstwa ekologiczne?

Jakość eko żywności zależy od warunków środowiskowych oraz sposobu wytwarzania żywności organicznej. Dlatego w gospodarstwach ekologicznych przestrzega się następujących zasad:

  • zabronione jest stosowanie syntetycznych środków ochrony roślin (pestycydy, herbicydy, fungicydy) w celu zwalczania chorób, chwastów i szkodników,

  • walkę z chorobami, chwastami i szkodnikami prowadzi się przy wykorzystaniu prawidłowego płodozmianu oraz metod biologicznych i agrotechnicznych,

  • zabronione jest stosowanie wielohektarowych monokultur,

  • uprawy ekologiczne prowadzi się na niewielkich poletkach, które są oddzielone od siebie tzw. uprawami osłonowymi oraz barierami z drzew i krzewów poprawiającymi mikroklimat, a także dającymi schronienie ptakom i owadom zjadającym szkodniki,

  • w terenie uprawnym należy zostawiać zbiorniki i cieki wodne oraz w razie potrzeby budować nowe zamiast stosowanej dotychczas melioracji,

  • dla utrzymania odpowiedniej struktury i prawidłowego poziomu żyzności gleby stosuje się nawozy zielone (szczególnie z roślin motylkowych) w połączeniu z kompostem, obornikiem i przy zastosowaniu wapnowania,

  • siano i kiszonki przygotowuje się zgodnie z prawidłowościami biologicznymi,

  • w hodowlach zwierząt nie stosuje się substancji czynnych (antybiotyki, hormony),

  • w hodowlach zwierząt wykorzystuje się wyłącznie paszę o znanych właściwościach, pochodzącą z własnego gospodarstwa,

  • zwierzęta należy hodować w systemie ściółkowym, w efekcie czego zamiast gnojowicy powstaje obornik.

Przestrzeganie powyższych zasad daje gwarancję, że produkowana żywność ekologiczna ma najwyższą wartość biologiczną. Uprawiana metodami ekologicznymi i pozyskiwana ze zwierząt hodowanych w warunkach humanitarnych oraz żywionych zdrową paszą dostarcza do organizmu doskonałej jakości składniki.

Jak przebiega certyfikacja producentów żywności ekologicznej?

Każdy producent żywności ekologicznej podlega obowiązkowej certyfikacji oraz systemowi kontroli produkcji. Stosowny certyfikat wydaje jednostka upoważniona przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi i nadzorowana przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. W celu zapewnienia najwyższej jakości produktów ekologicznych każde gospodarstwo jest kontrolowane przynajmniej raz w roku.

Pierwszym etapem procesu certyfikacji ekologicznej jest okres konwersji. W jego trakcie gospodarstwo funkcjonuje według zasad rolnictwa ekologicznego. Nie może jednak oznaczać swoich produktów certyfikatem. Okres konwersji jest niezbędny do rozkładu pozostałości po stosowanych wcześniej środkach agrochemicznych. W tym czasie gospodarstwo ma osiągnąć równowagę ekologiczną. Po pozytywnym przejściu okresu konwersji rolnik może zacząć oznaczać swoje produkty certyfikatem ekologicznym

Jak wygląda produkcja żywności ekologicznej w Europie i Polsce?

Przeciętny Polak wydaje rocznie na żywność ekologiczną ok. 36 złotych. Dla porównania średnia europejska wynosi 346 złotych. Łączne wydatki na żywność ekologiczną w Polsce wynoszą rocznie 1,36 mld złotych. Ta wartość stanowi zaledwie 0,5% kwoty przeznaczonej na wszystkie produkty spożywcze. W Niemczech oraz Francji wydatki na żywność ekologiczną sięgają nawet 50 mld złotych.

Rolnictwo ekologiczne w Europie

Polska odbiega od Europy również pod względem udziału gruntów przeznaczonych pod rolnictwo ekologiczne. Średnia europejska to 8,1%. Liderzy w tym rankingu mogą pochwalić się następującym udziałem:

  • Austria – 26,1%,

  • Estonia – 22,3%,

  • Szwecja – 20,4%.

Żywność ekologiczna w Polsce

Polska ze wskaźnikiem 3,5% wypada w tym zestawieniu dosyć blado. Jednocześnie warto pamiętać, że rynek produkcji żywności ekologicznej w Polsce jest stosunkowo młody w porównaniu do krajów zachodnich. Obecnie największe wyzwania, przed jakimi stoją producenci żywności organicznej to:

  • niska rentowność sprzedaży spowodowana niewielką liczbą gospodarstw o dużych areałach, co nie pozwala osiągnąć efektu skali,

  • duże rozdrobnienie rynku producentów i przetwórców,

  • relatywnie niska liczba gospodarstw ekologicznych.

Wprowadzenie od 1 stycznia 2022 roku nowych przepisów prawnych może pozytywnie wpłynąć na dynamikę rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce. Tym bardziej że trendy ekonomiczne i społeczne panujące w Polsce wskazują na duży potencjał do dalszych wzrostów. Na koniec 2020 roku liczba producentów ekologicznych w Polsce wyniosła 20274. Łączna powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w naszym kraju to 509,3 tys. ha (wg stanu na 31 grudnia 2020 roku). Najwięcej gospodarstw ekologicznych znajduje się w województwach:

  • warmińsko-mazurskim – 3270,

  • podlaskim – 2953,

  • mazowieckim – 2661,

  • zachodniopomorskim – 2209,

  • lubelskim – 2054.

Najmniej zaangażowani w rolnictwo ekologiczne są producenci z województwa opolskiego (73 gospodarstwa) i śląskiego (203 gospodarstwa). 

Założeniem Europejskiego Zielonego Ładu jest zwiększenie produkcji i konsumpcji produktów ekologicznych oraz przeznaczenie do 2030 roku pod uprawy ekologiczne nawet 25% użytków rolnych. Poszczególne państwa Unii Europejskiej otrzymają szereg narzędzi wspomagających realizację tych celów na rynkach krajowych. To zwiastuje wzrost dynamiki rozwoju produkcji ekologicznej również w Polsce.

Na Polskich polach znajdziesz produkty, z których wytwarzamy: kaszę gryczaną, pestki dyni, kaszę jaglaną i jęczmienną, len brązowy

Żywność ekologiczna – dlaczego należy uważać na 'zdrową żywność'?

W ofertach producentów i sklepów często przewijają się produkty określane jako zdrowa żywność. Sama nazwa wskazuje na wysoką jakość i przynależność do kategorii produktów ekologicznych. Często w tym miejscu na konsumentów czeka pułapka. Zdrowa żywność to pojęcie, które nie ma ściśle określonej definicji. Można jedynie domniemywać, że spożywanie tego typu produktów z zasady powinno mieć charakter prozdrowotny. Trudno jednak tę 'prozdrowotność' ująć w mierzalnych ramach.

Jako że termin zdrowej żywności nie jest regulowany żadnymi normami prawnymi, to w praktyce każdy producent może określać swoje wyroby tym mianem. Zdrowa żywność jest zatem pojęciem czysto komercyjnym i stworzonym na potrzeby działań marketingowych. Żywność ekologiczną również można nazwać zdrową. W tym przypadku każdy produkt musi spełniać ściśle określone kryteria. I właśnie nimi, a nie samą nazwą, należy kierować się podczas wyboru zdrowej żywności.

Zachęcamy do przeczytania naszego artykułu dotyczącego tego tematu: Greenwashing, czyli zielone kłamstwo

Jak rozpoznać żywność ekologiczną?

Pozytywne przejście całego procesu kontroli i certyfikacji pozwala rolnikom na oznaczanie swoich produktów unijnym logiem żywności ekologicznej, które przedstawia biały listek otoczony 12 białymi gwiazdkami na zielonym tle. Dla każdego konsumenta to jasna informacja pozwalająca na szybką identyfikację bioproduktów. Oprócz unijnego logo na etykiecie żywności ekologicznej powinny znaleźć się także następujące informacje:

  • numer jednostki certyfikującej (w Polsce ma on format PL-EKO-numer),

  • nazwa i adres producenta,

  • oznaczenie miejsca pochodzenia surowców organicznych.

Szczegółowy system kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym to dla konsumentów gwarancja:

  • zgodności żywności organicznej z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego,

  • czystości żywności ekologicznej, która nie zawiera pozostałości środków ochrony roślin i hormonów,

  • zgodności całego procesu produkcji z wymogami, które zakazują stosowania w jego trakcie nawozów sztucznych i organizmów modyfikowanych genetycznie.

oznaczenia ekologiczne

Ile kosztuje żywność ekologiczna?

Żywność ekologiczna jest droższa od produktów konwencjonalnych. W krajach Unii Europejskiej, gdzie rolnictwo ekologiczne rozwija się od wielu lat, ceny produktów eko są wyższe średnio o 20-30%. W Polsce ta różnica jest większa i wynosi nawet 30-60%. Na te rozbieżności wpływa kilka czynników:

  • plon niższy o ok. 20% w przypadku roślin uprawianych metodami ekologicznymi,

  • znacznie niższa wydajność produkcji zwierzęcej, a w szczególności mięsa i mleka,

  • wyższe koszty wynikające z większego nakładu pracy przy produkcji żywności ekologicznej,

  • większa przestrzeń wymagana przy zakładaniu uprawy ekologicznej,

  • wysokie koszty zabiegów pielęgnacyjnych, kontroli i certyfikacji upraw organicznych oraz hodowli zwierząt ekologicznych.

Koszty produkcji, kontroli i certyfikacji znacznie przewyższają analogiczne procesy towarzyszące wytwarzaniu żywności konwencjonalnej. To w prosty sposób przekłada się na cenę, jaką musi zapłacić konsument za produkty ekologiczne.

Nasze rolnictwo ekologiczne nie jest jeszcze tak dobrze rozwinięte, jak na zachodzie. Wraz z rosnącym popytem i większą liczbą producentów surowców ceny z pewnością zaczną sukcesywnie spadać. Zawsze jednak będą wyższe od kosztów zakupu żywności konwencjonalnej. Jednocześnie warto pamiętać, że wyższa cena zakupu idzie w parze z dużo lepszą jakością, aniżeli w przypadku produktów dostępnych na większości sklepowych półek.

 

biosklep.com.pl Reviews with ekomi-pl.com

Zaloguj się
Nie pamiętasz hasła? Zarejestruj się
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium